قانون تجارت چیست؟
قانون تجارت و انجام معاملات تجاری از دیرباز وجود داشته است. مردم در همه جای دنیا به امر تجارت مشغولند. در واقع تجارت و بازرگانی بخش جدا نشدنی از روابط مردم و جوامع را تشکیل می دهد. امروزه نیز کشورها به اهمیت تجارت آگاه هستند و می دانند که بر معاملات ساده تجاری گرفته تا مبادلات و قراردادهای تجاری بین المللی، قانون و مقرراتی حاکم باشد تا از هرج و مرج و بی نظمی کاسته شود. قانون تجارت ایران نیز به همین منظور تصویب شده است و به عنوان قانون مادر بر مبادلات تجاری در داخل کشور حاکم است. از این رو در این مقاله به تاریخچه قانون تجارت، اینکه قانون تجارت چیست و تقسیم بندی مواد قانون تجارت می پردازیم.
با مهرهشتم همراه باشید.
قبل از اینکه قانون تجارت تصویب شود، شرع به عنوان قانون بر روابط و مبادلات تجاری حاکم بود و اگر در موضوعات تجاری اختلافی پیش می آمد، قانون حاکم، شرع و همان قانون مدنی عمومی بود که در مجمعی از تجار حل می شد.
قانون تجارت چیست؟
قانون تجارت، قواعد و مقررات در زمینه حقوق تجارت است. حقوق تجارت مجموعه قواعدی است که بر روابط بازرگانان و اعمال تجارتی حاکم است. بنابراین قانون تجارت مهمترین قانون در زمینه امور تجاری و امور مربوط به بازرگانان است.
این قانون بر اساس قانون تجارت 1807 فرانسه ترجمه و تهیه شده است.
قانون تجارت از 16 باب و 600 ماده تشکیل شده است. در اینجا به صورت مختصر اشاره ای به آن ها خواهیم داشت.
باب اول
تجار و معاملات تجاری: در این باب به تعریف تاجر و عمل تجاری پرداخته است.
تاجر کسی است که شغل معمولی خود را معاملات تجارتی قرار بدهد.
باب دوم
دفاتر تجارتی و دفتر ثبت تجارتی: در این باب به ذکر نکاتی درباره دفاتر تجارتی و ثبت آنها پرداخته است.
باب سوم
شرکت های تجارتی: در این باب به موضوع شرکتهای سهامی، ایجاد تغییر و انحلال در آنها پرداخته است.
باب چهارم
برات، فته طلب، چک: در این باب به موضوع چک، سفته و برات پرداخته است. برات البته این روزها کاربرد ندارد اما قواعد آن درباره انتقال، وصول، پشت نویسی و … به چک و سفته نیز انتقال می یابد.
باب پنجم
اسناد در وجه حامل
باب ششم
دلالی: در این باب درباره دلال، اجرت دلال و مخارج او پرداخته شده است.
باب هفتم
حق العمل کاری ( کمیسیون ): در این باب موضوع حق العمل کاری بررسی شده است.
باب هشتم
قرارداد حمل و نقل: در این باب به موضوع متصدی حمل و نقل، قرارداد حمل و نقل و مسئولیت متصدی حمل و نقل توجه شده است.
باب نهم
قائم مقام تجارتی و سایر نمایندگان تجارتی
باب دهم
ضمانت در این باب: نکاتی در باب ضمانت و ضامن ذکر شده است.
باب یازدهم
در ورشکستگی: در این باب موضوعاتی درباره ورشکستگی، تعیین عضو ناظر، تعیین مدیر تصفیه، وظایف مدیر تصفیه، توقیف اموال ورشکسته، فروش اموال و وصول مطالبات، تشخیص مطالبات طلبکاران، قرارداد ارفاقی، اقسام مختلف طلبکاران، دعوی استرداد و شکایت از احکام صادره راجع به ورشکستگی را بیان کرده است.
باب دوازدهم
در ورشکستگی به تقصیر و ورشکستگی به تقلب: در این باب به دو نوع خاص از ورشکستگی یعنی ورشکستگی به تقصیر و ورشکستگی به تقلب پرداخته شده است.
باب سیزدهم
در اعاده اعتبار: در این باب به موضوع اعاده اعتبار تاجری که تمام دیون خود را پرداخته باشد می پردازد.
باب چهاردهم
اسم تجارتی: در این باب قواعد حاکم بر اسم تجارتی را مشخص کرده است.
باب پانزدهم
شخصیت حقوقی: در این باب مقرراتی درباره اشخاص حقوقی، اقامتگاه و تابعیت و حقوق و وظایف آنها وضع شده است.
باب شانزدهم
مقررات نهایی: در این باب مقررات نهایی قانون تجارت بیان شده است.
گرد آورنده : تهمینه غراب
https://www.heyvalaw.com/web/articles/view
